De mensen achter Hylas 9

Interview met Joop Wiersema

Door Margriet van Eck Poppe, 19 mei 2022

Joop is van oorsprong bewegingswetenschapper en hij werkte bij onze atletiekvereniging als technisch manager, trainerscoördinator en krachttrainer. Daarvoor was hij  fysiek trainer voor Regionale Training Centra in Alkmaar. Hij ondersteunde er talentvolle jeugd in verschillende sporten waaronder voetbal, rugby, triatlon, schermen, zwemmen en baanwielrennen. Vanaf 2018 was hij actief als  Performance Coach bij de Chinese nationale ploeg langebaanschaatsers die zich voorbereidden op de Olympische spelen van 2022. Daarna heeft hij enige tijd de Chinese ski-cross ploeg begeleid, als Strength and Conditioning Coach.  Een afwisselende loopbaan dus met als rode draad het begeleiden van de lichamelijke en conditionele ontwikkeling van talentvolle jonge sporters.

Als ik hem vraag welke sport(en) hij zelf graag beoefent zegt hij: “Vroeger deed ik graag aan gewichtheffen. Maar door gebrek aan tijd sport ik nu vrij weinig. Ik ben ook tamelijk blessuregevoelig dus echt intensief sporten zit er niet in. Maar als ik iets graag doe is het hiken, lekker lopen in de vrije natuur. Dat geeft me rust en energie. In Canada was dat echt prachtig, ik trok graag te voet de bergen in. De laatste tijd pak ik voor mezelf ook krachttraining weer op, in de natuur of in een fitnesscentrum.”

De Chinese langebaanschaatsers werden in Canada getraind door een groep Nederlandse coaches, later kwamen daar ook buitenlandse coaches bij en werd Joop hoofd van alle krachttrainers van het hele Chinese schaatsteam. Daarna verhuisde het team naar China om verder te trainen. In het World Cup seizoen 2019-2020 is hij met de Chinese schaatsploeg bij alle grote wedstrijden over de hele wereld geweest: Japan, Wit-Rusland, Kazachstan, Polen, Noorwegen, USA. Helaas begon eind 2019 de corona pandemie en werd het hele team na de laatste World Cup wedstrijd in maart 2020 ontbonden. Joop is naar Canada teruggereisd, hij dacht voor een paar weken maar hij is er uiteindelijk een jaar gebleven.

Toen de corona maatregelen wat minder streng werden kon Joop het snelst aan de slag in China. Hij is daar het nationale ski-cross team gaan begeleiden als Strength and Conditioning Coach. Ski-cross is een aparte discipline waarbij vier skiërs tegelijkertijd starten en een parcours met hindernissen afleggen. Het is heel spannend om naar te kijken. Hij zegt: “Met het team ben ik een paar maanden in Chili in de sneeuw op een vulkaan geweest om te trainen maar we waren ook in Europa in de bekende skigebieden. Op gletsjers in Zwitserland en Oostenrijk hebben we vroeg in het seizoen getraind, niet alleen ski cross maar ook de reuzenslalom, dat is een belangrijk onderdeel voor de techniekontwikkeling. Later hebben we nog getraind in Val Thorens in Frankrijk.  De laatste world cup wedstrijd in Canada werd afgelast vanwege corona, dat was erg jammer. Toen is het ski cross team zonder mij naar China teruggereisd voor de Olympische winterspelen en ben ik in Canada gebleven“.

Joop ziet duidelijke verschillen in de aanpak tussen Chinese en Nederlandse trainers. In China wordt bij schaatsen alles vanuit de shorttrack benaderd en wordt er enorm veel getraind. In Nederland wordt veel meer gelet op de fysiologie van de sporters en wordt er in de schaatstraining veel gefietst. In China houden schaatstrainers meer van hardlopen. Chinese trainers zijn ook meer gericht op volume dus héél veel trainen, er worden erg veel uren gemaakt en dan ook met een hoge intensiteit. Dat gaat in andere landen zoals Nederland veel meer gedoseerd, daar gaan na een ski-training van twee weken de sporters een week naar huis. Of na een intensieve skitraining van vier dagen volgt een rustperiode van vier dagen waarin skiërs gewoon zelf een paar keer gaan fietsen en aan krachttraining doen. In China dus niet.
Hij vervolgt:  “Ook de selectie van sporters gaat in China anders. Heel generaliserend kan je zeggen dat op scholen de niet zo slimme leerlingen eerder topsporter worden dan de slimme. Die laatsten blijven meestal wel doorleren, de eerste categorie wordt soms al jong gescout voor een bepaalde sport. Dat betekent dat ze in dienst komen van de staat en verplicht zijn om intensief te trainen. Daarvoor krijgen ze een salaris waarmee ze hun familie kunnen onderhouden. Je moet het zien als een baan, er staat ook best wat druk achter. In Westerse landen wordt een topsporter meer vanuit passie geboren, vanuit innerlijke motivatie en topsporters die de beste willen worden zijn competitief ingesteld. In China is het voor veel sporters al genoeg dat ze uitgekozen zijn, dat ze die ‘baan’ hebben. En als ze dan de beste van China kunnen worden is dat vaak al mooi genoeg. Internationale wedstrijden zijn veel minder belangrijk dan nationale wedstrijden in China. Er wonen 1,5 miljard mensen dus het is ook niet zo vreemd dat de China Games gaan boven het WK dat twee weken later plaatsvindt. Als een topsporter zo’n grote nationale wedstrijd wint krijgt hij naast de eer ook een hoop geld van de overheid. Daarmee kunnen ze dan al bijna met pensioen. In de westerse landen zijn er hele andere financiële beloningen voor topsporters. “

Omdat Joop goed thuis is in heel veel verschillende sporten vraag ik hem wat belangrijker is om topsporter te worden: gaat het om lichaamsbouw of om mentaliteit? Hij zegt:  “Daar wil ik iets aan toevoegen namelijk coördinatie. De aansturing van de verschillende spieren en ledematen. De coördinatie van een sporter bepaalt voor een groot deel de efficiëntie van zijn bewegingen. Coördinatie is ook de basis van de loopscholing bij hardlooptrainingen. In de praktijk beginnen de projecten die ik begeleid met het opstellen van KPI’s ( Key Performance Indicators), de factoren die van belang zijn om optimaal te presteren in een bepaalde sport. Die zijn voor iedere sport anders. Dat betekent niet noodzakelijkerwijs dat er maar één type sporter in de finale komt te staan bij topsportwedstrijden, er zijn zeker wel verschillen. Tussen alle lange schaatsers met enorme dij- en bilspieren staan soms ook slankere, meer gedrongen winnaars op het podium. Bijvoorbeeld Takagi, een Japanse schaatster. Dus het zegt niet alles. Maar bij het Chinese olympische ski cross team was het lichaamsgewicht van de atleten gemiddeld rond de 70 kilo. En als je dan weet dat atleten uit de wereldtop in die discipline allemaal zo tussen de 90 en 110 kilo wegen snap je dat de Chinese ploeg niet goed heeft gepresteerd. Je kan dan niet optimaal gebruik maken van de zwaartekracht. Zeker in de nummers waarin niet zoveel van techniek afhangt stonden deze atleten aan de start al op achterstand. “

Om het interview af te ronden vraag ik Joop of hij ook, zoals veel professionals, aan beroepsdeformatie lijdt. Kijkt hij met onderzoekende blik rond als hij mensen ziet bewegen, bij Hylas op de baan, of waar dan ook, en denkt hij dan continu bij zichzelf:  “o, o, o, als die man zo doorgaat krijgt hij last van zijn nek“ of bij het zien van een jonge atleet  “nou, die kan ver gaan komen als ze zo doorgaat “. Hij moet lachen  “Ja, “ zegt hij  “ik ben echt een liefhebber van sport en van bewegen. Maar ik heb niet alleen in de topsport gewerkt, ik heb ook in sportscholen en in de fitnessindustrie gewerkt. Later ben ik via talentenacademies naar de topsport toegegaan in mijn werk. Ik ben allrounder en ik snap dat niet iedereen het in zich heeft om een topsporter te worden. Topsporters hebben een hoge mate van toewijding en efficiëntie bereikt en dat is in het recreatieve sporten anders. Maar ik blijf het mooi vinden om naar bewegende mensen te kijken, zeker ook op straat ja. Soms zie ik echt wel foute loopafwikkeling of verkeerd gebruik van enkels. Maar ik zal niet gauw ongevraagd advies gaan geven als me iets opvalt aan de motoriek van anderen, ik ben van nature niet zo’n bemoeial. Tuurlijk, als ik in de sportschool ben en ik zie iets heel onveiligs gebeuren dan wil ik daar best iets mee gaan doen. Maar als er een trainer in de buurt is dan is het niet mijn rol om in te grijpen, dat laat ik dan aan die trainer. Het kriebelt soms maar ik hou meestal gepaste afstand.”

Joop is terug in Nederland en gaat de komende tijd stappen zetten richting een nieuwe baan of een nieuw project. Of hem dat in de buurt van Alkmaar gaat brengen is de vraag maar we wensen hem succes toe bij alle avonturen die komen gaan. En hopelijk komt hij zich af en toe nog een beetje bemoeien met de sporters van Hylas!

 

Blog Overzicht